Wirtualny atlas roślin: Janowiec barwierski / Genista tinctoria

Janowiec barwierski (Genista tinctoria L.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae Lindl.). Występuje na znacznej część Europy i Azji. W Polsce średnio pospolity.

Liście podługowate bądź równowąskolancetowate z zaostrzonymi końcami i szydlastymi przylistkami. Brzegi blaszki oraz nerwy na spodniej stronie owłosione. Kwiaty motylkowe, zebrane na szczytach pędów. Mają barwę żółtą i nagi kielich. Łódeczka korony ma taką samą długość, jak żagielek i również są nagie. Pokrój krzew, który dorasta do 30-60 cm wysokości. Pędy ma wzniesione, sztywne. Owoc strąk z drobnymi, kulistymi nasionami w środku.

Biologia i występowanie

Niewielki krzew, chamefit, nanofanerofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty równoczesne, zapylane przez błonkówki. Siedlisko: suche zarośla i świetliste lasy, słoneczne wzgórza. W górach występuje po regiel dolny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Scabioso-Genistetum. Roślina trująca.

Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski : ziele. Zawiera m.
in. alkaloidy chinolizydynowe – cytyzyna lupaninametylocytyzyna, anagiryna, flawonoidy – luteolina, genistyna, olejek eteryczny i garbniki.
Działanie: Odwar z ziela (1 łyżkę stołową suszu zalać 1 szklanką wrzątku, gotować pod przykryciem 5-7 minut, przecedzić i w razie potrzeby pić 2-3 razy dziennie po 1 łyżce stołowej) zalecany jest w leczeniu zaburzeń ciśnienia tętniczego, jako środek moczopędny i lekko przeczyszczający, nasercowy, poprawiający przemianę materii. Odwar stosuje się w schorzeniach nerek, kamicy moczowej i stanach zapalnych nerek. Można go także stosować jako środek napotny, jak również do leczenia podagry, reumatyzmu i puchliny wodnej.
Działania niepożądane: Ziele janowca wyróżnia się silnym działaniem i w wyższych dawkach niż leczniczych powoduje nudności i wymioty oraz kurcze toniczno-kloniczne, zbliżone do strychninowych.
Bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Oprócz typowej formy gatunku uprawiane są odmiany karłowe, np. `Flore Pleno` o pełnych kwiatach i wysokości do 30 cm, `Royal Gold` o kwiatach zebranych w stożkowe kwiatostany długości do 8 cm.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 21:07:03]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51673561. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website/Fabaceae (ang.). 2001–. [dostęp 2009-09-23].
zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Przypisane cechy

	ogólne	krzew
	ogólne	roślina trująca
	ogólne	roślina lecznicza
	ogólne	roślina barwierska
	ogólne	roślina ozdobna
	ogólne	roślina użytkowa
	barwa kwiatów	płatki żółte
	symetria kwiatu	kwiat motylkowy
	symetria kwiatu	grzbiecista, motylkowata
	kształt blaszki	liście lancetowate
	kształt blaszki	liście wąskie i wydłużone
	kształt blaszki	liście równowąske
	ulistnienie	liście owłosione
	rodzaj owoców	kuliste
	rodzaj owoców	strąki
	pora kwitnienia	czerwiec
	pora kwitnienia	lipiec
	pora kwitnienia	sierpień