Wirtualny atlas roślin: Bodziszek łąkowy / Geranium pratense

Bodziszek łąkowy (Geranium pratense L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bodziszkowatych. Rodzimym obszarem jego występowania jest Europa i Azja, ale rozprzestrzeniony jest też poza obszarem swojego naturalnego występowania i uprawiany jest w wielu krajach świata. W Polsce roślina średnio pospolita na całym niżu, częściej występuje na południu.

Liście nerkowate, dłoniasto-dzielne, pocięte niemal do samej nasady. Składają się z 7 wąskich odcinków Liście odziomkowe długoogonkowe, w środkowej części łodygi krótkoogonkowe, u góry siedzące. Wszystkie liście gruczołowato owłosione. Kwiaty wyrastają po dwa na szczycie łodygi i jej odgałęzień. Mają średnicę do 3 cm, ich kielich składa się z 5 trwałych ostro zakończonych działek. Korona składa się z 5 dużych jajowatych fioletowej lub niebieskiej barwy płatków, które są orzęsione u nasady. W środku kwiatu pojedynczy słupek z pięciodzielnym znamieniem i wydłużoną szyjką oraz 10 pręcików w dwu okółkach. Nitki pręcików mają nasady trójkątne i rozszerzone. Miodniki znajdują się u nasady pręcików zewnętrznego okółka. Łodyga wznosząca się, rozgałęziona, i pokryta włoskami gruczołowymi. Osiąga wysokość do 80 cm. Pod ziemią roślina posiada krótkie kłącze. Owoc rozpadająca się, 5-dzielna rozłupnia zakończona dzióbkiem. Rozłupki gruczołowato owłosione, posiadające skręcającą się łukowato lub ślimakowato ość.

Biologia i występowanie

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do września. Kwiaty przedprątne, zapylane przez owady. Roślina samosiewna. Kwiaty bodziszka wykonują swoiste ruchy; w pączku są pochylone w dół, podczas kwitnienia ich szypułka się wyprostowuje, po zapyleniu skręca w dół, a w czasie dojrzewania nasion znów wyprostowuje się, wyrzucając nasiona.
Siedlisko
Wilgotne i średnio wilgotne łąki, przydroża, rowy, zarośla. Roślina azotolubna. W górach występuje po regiel dolny.
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Arrhenatherion, Ass. Filipendulo-Geranietum.

W medycynie ludowej roślina była uznawana za leczniczą. Jej ziele zawiera m.in. gorycz, kwas elagowy, kwas galusowy, garbniki. Stosowano ją jako środek ściągający.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-04-04 01:40:57]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=52304066. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-02].
Zbigniew Nawara: Rośliny łąkowe. Warszawa: Oficyna Wyd. MULTICO, 2006. ISBN 978-83-7073-397-1.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-25].
The Plant List. [dostęp 2012-07-04].
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Przypisane cechy

	ogólne	roślina lecznicza
	ogólne	roślina użytkowa
	ogólne	bylina
	barwa kwiatów	płatki fioletowe
	barwa kwiatów	płatki niebieskie
	liczba płatków	płatków pięć
	kształt blaszki	liście nerkowate
	ulistnienie	liście owłosione
	ulistnienie	ogonek liściowy obecny
	ulistnienie	bezogonkowe
	ulistnienie	u dołu łodygi lub odziomkowe
	rodzaj owoców	rozłupki
	powierzchnia owocu	owłosiona
	wygląd łodygi	łodyga gałęzista
	wygląd łodygi	łodyga owłosiona
	szacowana wysokość łodygi	od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
	pora kwitnienia	czerwiec
	pora kwitnienia	lipiec
	pora kwitnienia	sierpień
	pora kwitnienia	wrzesień